Blog

Muhasebe ile ilgili mevzuatlar, kanunlar ve sizler için faydalı olacağını düşündüğümüz yazılar

Vergi Terimleri Sözlüğü

Türkiye de alınan bir çok verginin içeriğinde veya çıklamasında geçen terimleri ve anlamlarını sizler için derledik;

TERİMLER ve ANLAMLARI

ABES
Boş işler, lüzumsuz ve amaçsız iş

ACİZ
Beceriksiz, yeteneksiz, gücü yetmeyen

ACZ
Beceriksizlik, yeteneksizlik, güçsüzlük

ADET
Usül, gelenek, görenek, alışılmış şey, alışkanlık

ADLİ
Adalete ilişkin, adaletle ilgili,

AFET
Bela, büyük felaket. Deprem, su baskınları vb.

ASGARİ
En az, en küçük, daha küçük

AHKAM
Hüküm, hükümler, kanunlar

AHLAK
Huy, insanın iyi veya kötü tavır ve hareketleri, insanın doğuştan veya daha sonra kazandığı akli ve ruhi durumu.

AHZ
Alma, tutma, kabul etme, tahsil etme, tasarrufuna katma.

AİDİYET
İlgililik, ait olma, birine ait olma, bağ

AKAMET
Neticesizlik, sonuçsuz kalma, sonunu getirememe, kısırlık

AKAR
Para getiren mülk, ev, işyeri vb.

AKİM
Sonuçsuz, sonuçsuz kalma, boşuna, kısır

AKLİ
Akıl ile bilinen veya bulunan şey, akılla ilgili, akla dair

ALENİ
Açık olarak, meydanda, gizlemeden, gizlemeyerek

ALEYH
Aleyhinde, onun hakkında, onun üzerine

AMADE
Hazırlanmış, hazır durumda, hazır

AMME
Kamu, devlet. Herkese ait olan, genel olan,

ANANE (ANANE)
Adetler, gelenekler, töre.

ARİYE (ARİYET)
Geri verilmek üzere alınan, Bir kimsenin geri almak üzere, karşılıksız olarak başkasının faydalanmasına terk ettiği mal.

ARZETMEK
Sunmak, hürmet etmek, açıklamak.

AŞİNA
Tanıdık, haberli, bilgili, yabancı olmayan, bildik.

ATFEN
Birisinin adına, birisine yükleyerek.

ATIL
Boş, boşta, işlemez durumda.

AVDET
Dönüş, dönme, rücu etme, geri gelme

AYB
Kusur, leke, utandıracak durum.

AYNİYAT
Kullanılmaya veya harcanmaya elverişli olup taşınabilen ve para eden şeyler

AZA
Üye, bir kuruluşa dahil olan, ait olan kimse

AZAMİ
En fazla, en çok, en son kapasite

AZL
Bir şeyi yerinden almak, işinden ayırmak, makamından ayırmak, görevden almak.

BAHA (PAHA)
Kıymet, değer, bir şeyin fiyatı, bedeli

BAHİS
Anlatım. Anlatan. Bahseden. Bir şeyle ilgili bilgi ve bildirimleri kapsayan, içine alan.

BAKAYA
Artıklar, fazla kalan şeyler

BAKIYYE (BAKİYE)
Artık, geri kalan, artan

BALİĞ
Yetişmiş, olgun yaşına gelmiş, aklı başında, erişmiş, yetişkin

BANİ
Kurucu, yapan, inşa eden

BARİZ
Görünür, meydanda olan, açık, belli

BASİRET
Gerçeği anlayabilme, anlama yeteneği, gerçekleri kalbiyle hissedip anlamak

BATIL
Gerçek olmayan, sahte, boş

BEDEL
Bir şeyin karşılığı, bir şeyin yerine verilen ve verildiği şeyin yerini tutan

BEHER
Her, her bir, her birisine

BERAET
Temize çıkma, aklanma, suçsuzluk

BEYAN
İzah, açıklama, anlatma, açık söyleme, bildirme

BİLCÜMLE
Bütün, hepsi, genellikle

BİLFİİL
Sırf kendisi, kendi çalışması ile, kendi kendine

BİNAEN
Bu sebeple, bu yüzden

BİNAENALEYH
Bunun üzerine, ondan dolayı

BİLA KAYD-U ŞART
Kayıtsız ve şartsız olarak

BONO
ticaret senedi, belirli bir vadenin sonunda belirli bir paranın belli bir kimseye ödeneceğini bildiren senet

BUTLAN
Haksızlık, geçersiz olmak, boş olmak, hak olmamak

BÜLUĞ
Erginlik, olgunluk, mükellefiyet çağı

CAHİL
Tecrübesiz, eğitimsiz, bilgisiz

CAİZ
Mümkün, olur, olabilir

CARİ
Geçerli olan, geçmekte olan, akıcı

CAYMAK
Vazgeçmek, sözünden dönmek

CEBREN
Zorla, güç kullanarak

CEBRİ
Zorla yaptırılan, isteği dışında zorla yaptırılan

CELB
Kendi tarafına çekmek, çekmek, Yasak Kelime Kullandınızürmek

CELSE
Bir meclis veya mahkeme üyelerinin toplanmalarından, dağılmalarına kadar geçen görüşme süresi, oturum

CEVAZ
İzin, izinli, geçerli olma

CEZA
Karşılık, karşılık verme, suç işleyenlere verilen suçun karşılığı

CİHET
Yön, taraf, yan (neden, bahane)

CİZYE
Vergi, haraç

CUMHUR
Halk, halk topluluğu

CÜRÜM
Kusur, kabahat, hata

CÜZ
Kısım, bölüm, parça, bir bütünün bir parçası

ÇEYREK
Dörtte bir

DAHİL
katmak, girmek, karışmak,

DAİM
Devam eden, daima, sürekli

DAİN
Borç veren, alacaklı

DAMGA
Bir şeyin üzerine işaret koymak. İz vuran alet.

DAVA
İzlenilen yol, fikir. Sav. Bir kimsenin hakkını aramak üzere mahkemeye müracaat etmesi.

DAVET
Çağırma,

DEFATEN
Bir kerede, hemen, birdenbire, ani olarak

DEFTERDAR
Defter tutan. Devletin gelir ve giderlerini tutan görevli.

DELALET
Delil olmak. Yol göstermek. Kılavuzluk. İz

DELİL
Bilinmeyeni keşfetme ve bilinenin doğruluğunu isbat etmekte kullanılan araç ve alet olarak düşünülen şeyler.

DERC
İçine almak. Katmak.

DERMEYAN
Ortada olan şey.

DİRAYET
Zeka, bilgi, kuvvetli derecede tecrübe sahibi olmak. Ölçülü ve tecrübeye dayanan akıl

DİREKTİF
Emir. Talimat. Üst makamlardan izlenilecek yol üzerine verilen emirler.

DİSİPLİN
Uyulması gereken kural ve yasalar.

DÜSTUR
Genel kurallar. Kanun, nizam. Örnek. Tarz. (İzin)

DÜYUN
Borçlar

EBEVEYN
Anne ve baba

EFRAD
Fertler, kişiler.

EHİL (EHLİ)
Yetenekli, usta, becerikli. Yabancı olmayan, alışık.

EHLİYET (EHLİYYET)
Yeterlik. Bir işin ustası olduğuna dair evrak, belge.

EHVEN
Zararı daha az olan. En zararsız. Daha ucuz.



EKSER
Pek fazla. Daha çok.

EMANET
Eminlik. Birisine koruması için teslim edilen şey. Birisine birşeyi koruması için bırakma.

EMARE
İşaret, iz. İp ucu, belirti.

EMLAK
Mülkler, (binalar, arsa ve araziler) İnsanların tasarrufu nda bulunan yerler.

EMSAL
(örnek) Denk. Benzer.

EMTİA
Mal. Ticaret malı

ERBAB
Bir işi iyi bilen. Hüner sahibi kimse. Bir işin ustası.

ESNAF
Sınıflar. Sıralar. Türlüler. Ticaret ve sanat ustaları.

EVSAF
Sıfatlar. Özellikler. Tanımlayıcı özellikler.

FAAL
Çalışır durumda. Devam etmekte olan çalışma. Hareket halinde.

FAHİŞ
Ahlaksız ve terbiyesi z olan durum.

FAİZ
Ödünç verilen para için alınan kar. Nema,

FASILA
Ara. Durak. Kısım.

FASİD
Bozuk. Bozulma. Doğru olmayan.

FERAGAT
Hakkından vazgeçmek, bir şey istememek . Şahsi davasından vazgeçmek. Tok gözlülük.

FERD
Kişi. Tek.

FESAT
Bozuk ve fenalık, kötülük. Karışıklık,

FESH
Bozmak. Hükümsüz bırakmak, geçersiz kılmak. Kaldırmak.

GAYB
Gizli olan. Görünmeyen. Belirsiz

GIYAB
Görünmemek. Göz önünde olmamak. Hazırda bulunmama k. Arkasından.

HACZ (HACİZ)
Borcunu ödeyemeyenin veya ödemeyenin diğer mallarına el koyma

HADİM
Hizmet eden. Hizmet.

HAİZ
Bir şeye sahip olma

HALEL
Bozukluk. Eksiklik. Başkası tarafından verilen zarar.

HASED
Çekememezlik, kıskançlık, kıskanmak.

HATA
Yanlışlık. Bilmeden yapılan davranış. Yanılma

HAVİ
İçine alan, kaplayan, kuşatan.

HAYSİYET
Saygınlık, Şeref, değer, kıymet.

HAZİRUN
Hazır bulunanla r, mevcut olanlar. Meydanda olanlar, göz önünde olanlar.

HİBE
Bağışlamak. Bağışlanan şey. Parasız ve karşılıksız vermek.

HİLAF
Ters, karşı, zıd, karşı koymak.

HİTAM
Son. Nihayet.

HÜLASA
Bir şeyin özü, sadeleştirilmesi

HÜKÜM
Karar, Kuvvet, emir.

HÜKMİ-ŞAHIS
Şahıs gibi işlem gören şirket, dernek vb. kuruluşlar, birlikler .

HÜSNİNİYET
İyi niyet. Temiz kalblilik .

HÜVİYET
Kimlik. Birisinin kim olduğu, kökü, esası

ISKAT
Düşürmek. Düşürülmek. Hükümsüz bırakmak. Silmek.

İAŞE
Geçindirmek. Yaşatmak. Beslemek.

İBARET
Meydana gelmiş. Bir şeylerden oluşmuş.

İBRA
Temize çıkarmak. Sağlamlaştırmak.

İBRAZ
Göstermek. Meydana koymak.

İCAB
Lazım. Gerekli. Lüzumlu.

İCAR
kiralamak . Kiraya vermek.

İCBAR
Zor. Zorlama.

İCMAL
Özet. Özetlemek. Kısaltmak, bir araya toplamak. Sonuç.

İÇTİHAD
Kudret ve kuvvetini tam kullanara k çalışmak. Gayret etmek. Çaba sarfetmek, Kanaat getirmek. Bir konu hakkında bir kimsenin ya da birden fazla kimsenin ortak kanaati.

İDDİA
Bir şeyin olumlu veya olumsuzluğunu ısrarla söylemek. İleri sürülen fikir. Dava etmek. Israr etmek.

İFA
Ödemek. Yerine getirmek. Yapmak.

İFADE
Anlatmak. Söylemek.

İFLAS
Tükenmek. Borçlarını ödeyemeyecek duruma düşmek. Sermayesi ni batırmak.



İFSAD
Bozmak. Azdırmak. Karıştırmak.

İFŞA
Duyurmak. Meydana çıkarmak. Gizli bir şeyi açığa çıkarmak.

İFTİRA
Birinin üzerine suç suç atmak. Yalan yere birisini suçlu göstermek.

İHALE
Bir işi birisinin üzerine bırakmak. Artırma veya eksiltmey e çıkarılan bir işi şartlara uygun bir istekliye vermek.

İHBAR
Haber vermek. Haber almak. Alınan haber.

İHDAS
Yeniden bir şey yapmak. Ortaya koymak. Meydana koymak.

İHLAL
Sakatlama k. Bozmak. Zarar vermek.

İHMAL
Önem vermemek. Yapılması gereken bir işi sonraya bırakma. Dikkatsiz lik.

İHTAR
Dikkati çekmek. Uyarma. Hatırlatmak.

İHTİLAF
Anlaşmazlık. uyuşmazlık, karışıklık, ikilik.

İHTİMAL
Mümkün olma hali. Olması mümkün görünmek.

İHTİMAM
Özenmek. Fazla dikkat etmek.

İHTİVA
İçinde bulundurm ak, içine almak. Kapsamak.

İHTİYAT
Yedek.

İKAME
Oturtmak. Yerleştirmek. Bulundurm ak. Meydana koymak. Vücuda getirmek.

İKAMETGAH
Ev. Ev adresi.

İKAMET
Bir yerde kalmak. Oturmak.

İKMAL
Bitirmek. Tamamlama k.

İKRAZ
Ödünç vermek. Borç vermek.

İKRAZAT
Borçlar. Borç verilen paralar.

İKTİBAS
Bir söz veya yazıyı olduğu gibi veya kısaltarak almak.

İKTİFA
Yeterli bulmak. Var olanı yeterli saymak.

İKTİSAB
Kazanmak, Elde etmek.

İKTİSAD
Ekonomi. Tutum. Biriktirm e. Tutumlu olma

İKTİZA
Gerekme, ihtiyaç, gerek, işe yarama

İLGA
Kaldırmak. Hükümsüz bırakmak. Feshetmek .

İLLİYET
Sebep ile ilgili, Esas neden ile ilgilenme k. Bağlantı kurmak. Sebep aramak.

İLTİMAS
Kayırmak, tutmak. Haksız olarak yardımda bulunmak. Tavsiye.

İMHA
Bozmak, yok etmek. mahvetmek . Yıkmak.

İMTİNA
İstememek. Çekinmek. Yapmamak.

İMTİYAZ
Resmi veya özel izin. Diğerlerinden, benzerler inden ayrılmak. Farklı olmak.

İMZA
Kendi ismini veya kendine ait bir işareti, kendisini n kabullene rek yazması.

İNFAZ
Bir hükmü yerine getirmek.

İNFİSAH
Hükümsüz kalmak. Fesholmak . Bozulmak.

İNİKAT (d)
Akdetme, sözleşme kabülü, bağlanma.

İNKITA
Kesilmek. Tükenmek. Arkası gelmemek.

İNŞA
Yapmak. Vücuda getirmek. Meydana getirmek.

İRAD
Gelir. Kazanç. Bir mal veya mülkün getirisi.

İRADE
İstek. Arzu. Bir şeyi yapma veya yapmama yolundaki güç.

İRTİKAB
Kötü bir iş işlemek. Rüşvet almak gibi çirkin bir şey yapmak. Bir makamı kullanara k hakkı olmayan para veya malı hile ile almak.

İSBAT
Doğru olanı delil göstererek ortaya koymak. Delil ve şahitlerle bir fikrin doğruluğunu göstermek.

İSNAD
Bir söz veya haberi birisine bağlayarak ilişkilindirmek. Bir nesneye, bir şeye dayanmak.

İSTİAB
İçine almak. Kaplamak. Toplamak.

İSTİFA
Affını, azlini, istemek.

İSTİHDAM
Bir hizmette kullanmak, hizmete almak. Çalıştırmak.

İSTİHKAK
Kazanılan şey. Hak edilen. Hakkını almak.

İSTİHLAK
Boş yere harcamak. Yeyip, bitirmek. Tüketmek, tüketim. Üreticinin ürettiğini alıp kullanmak .

İSTİHSAL
Üretmek. Meydana getirmek.

İSTİKRAR
Kararlılık. Sakin olmak. Sağlam duruş.

İSTİKRAZ
Borçlanmak. Ödünç almak. Borç almak.

İSTİLZAM
Lüzumlu olmak. Gerektirm ek. Gerekli olmak.

İSTİMAL
Faydalanm ak. Kullanmak . Su-i İstimal: Kötüye kullanmak . Yolsuzluk Haksızlık.

İSTİMLAK
İcra yetkisi olan kamu kurumunun, bir malı halkın faydası için bedeli verilmek suretiyle halkın kullanımına sunması.

İSTİNABE
Başka bir mahkemede görülen bir muhakeme (mahkeme) için, şahit veya sanığın yazılı ifadesini n alınması.

İSTİNAF
Dava mahkemesi nin verdiği hükmü beğenmeyip bozulmasını daha üst mahkemede n istemek. Dava mahkemele ri ile Temyiz Mahkemesi arasındaki bir derece yüksek mahkemeye verilen isim.

İSTİNAT (D)
Dayanma. Güvenme, senet veya delil söylemek, göstermek.

İSTİNKAF
Kabul etmemek. Reddetmek . Çekimser kalmak.

İSTİSMAR
Kendi çıkarına alet etmek. İşletmek. Kıymetlendirmek. Sömürmek.

İSTİSNA
Ayırmak. Kural dışı bırakmak. Ayrıcalık.

İŞTİGAL
Bir iş işlemek. Uğraşı vermek. Uğraşı verilen iş.

İTA
Vermek. Bahşetmek.

İTFA
Bir borcu ödeyerek bitirmek. (söndürmek, bastırmak)

İTİRAZ
Kabul etmediğini bildirmek . Bir fikir veya işin olmasını kabul etmemek.

İVAZ
Karşılık olarak verilen şey. Bedel

İZAHAT
Açıklama, açıklamalar

KABZ
Tahsil etmek. Tutma. Ele almak. Kavramak. Almak.

KAİDE
Esas. Temel. Kural. Yol

KAMU
Herkes. Toplum. Devlet

KARAR
Değişmez duruma gelmek. Son söz. Mahkemece verilen son söz ve sonuca bağlama

KARGİR
Taş veya harçla yapılmış olan.

KARİNE
Bilinmeye n bir şeyin anlaşılmasına yarayan ip ucu

KARZ
Borç, ödünç

KASD
Bir işi bile bile yapmak. İsteyerek. Niyet ederek. Niyet.

KASID
Kasd eden. Niyet eden. İsteyen

KATİ
Kesin. Mutlak. Şüphesiz. Tereddütsüz.

KEBİR
Büyük.

KEFALET
Kefillik; bir kimse kendisine ait bir işi yapamadığı veya borcunu ödeyemediği takdirde, yerine onun işini göreceğini kabul etmek. Birisine kefil olmak. Borcunu yüklenmek.

KEFİL
Birisinin bir borcu ödemesi gerekirke n, ödeyemediği taktirde o borcu ödemeyi kendi üzerine alan kimse. Kefalet eden kimse.

KESAD
Alış veriş durgunluğu, Verimsizl ik.

KEŞF
Gizli kalmış bir şey ortaya çıkarmak. Açmak.

KETUM
Sır saklayan. Gizleyen. Az konuşan, Sırrını belli etmeyen.

KEZALİK
Bunun gibi. Böylece.

KIDEM
Önce ve eskilik. Başkasından daha önce olmak. Zamanca daha önceki durumda olmak.

KIST
Kısım. Pay. Taksit

KIYAS
Benzetmek, karşılaştırmak, iki şeyi birbiriyl e karşılaştırmak.

KIYMET
Değer, paha, bedel

KUSUR
Noksanlık. Eksiklik İhmalkarlık. Tedbirsiz lik.

KÜSUR
Artan parçalar, geri kalanlar. Artıklar

LAFZ
(lafız) Ağızdan çıkan söz, kelime

LAĞV
Hükümsüz. Kaldırmak. İbtal etmek.

LÜKS
Aşırı süs. Şatafat.

MAĞDUR
Haksızlığa uğramış. Haksızlık görmüş. Haksız işlem görmüş.

MAHDUD
Sınırlanmış, sınırlı. Az.

MAHİYET
Bir şeyin aslı, içyüzü. Bir şeyin nelerden olduğu, neleri kapsadığı.

MAHSUB
Sayılmış. Hesaplanmış, hesabına geçilmiş, kaydedilm iş.

MAL
Bir kimsenin tasarrufu nda bulunan kıymetli ve lüzumlu şeyler. (Varlık, servet, para, ticaret eşyası)

MALİK
Sahib, Malı elinde bulundura n. Bir şeyin tasarrufu nu elinde bulundura n.

MALULİYET
Hastalıklı olma, hastalık. Sakatlık.

MA MELEK
Elinde bulunan sahip olduğu şeyler. Nesi var ise. Herşeyi, hepsi. Bir şahsın borç ve alacaklarının hepsi.

MAMÜL
Yapılmış, imal edilmiş, işlenmiş.

MASRAF
Sarfedile n, harcanan. Gider

MATBU
Çoğaltılmış. Basılmış. Kitap veya gazete haline gelmiş.

MAZERET
Elde olmayan suç, kabahat işleme.

MAZUR
Özürlü, özrü olan .

MEBLAĞ
Para, mevcut para miktarı,

MEMUR
Emir ile hareket eden. Emir altında olan. Görevli.

MENFAAT
Fayda, kar. Gelir, ihtiyaç karşılığı olan şey.

MENKUL
Nakledile n, taşınabilen.

MERA
Hayvanların otladığı yer. Kır. Çayırlık.

MERİ
Uyulan. İcra edilen. hükmü geçen.

MESAİ
Çalışma. İş zamanı. Çalışmalar.

MESKEN
Ev. Oturulaca k yer.

MESKÜN
İçinde oturanları olan yer. İnsan bulunan yer.

MESNED
Dayanacak yer, nokta. Dayanak.

MESÜL
Sorumlu. Yaptığı iş ve hareketle rden hesap vermeye mecbur olan.

MEŞRU
Doğru. Yasal, yanlış olmayan.

META
Tüccar malı. Fayda.

MEVCUD
Var olan. Bulunan. Hazır olan.

MEVZUAT
Uygulama halinde olan kanunlar ve kurallar.

MEZAD
Artırma ile yapılan satış.

MEZKUR
Zikri geçen (önceden anılan, bahsi geçen). Zikredilm iş bulunan.

MİRAS
Ölen kimseden akrabalarına ve yakınlarına kalmış olan mal ve mülk, servet.

MİSİL
Benzeri. Eş. Tıpkısı

MİZAN
Terazi. Ölçü. Hesapların doğruluğunu anlamak için yapılan diğer bir hesap şekli.

MUAMELE
Davranma, davranış. İşlem.

MUAYYEN
Belli, kesin olarak belli ve kararlaştırılmış.

MUAVİN
Yardımcı, Yardım eden. Vekil.

MUCİP
Bir şeyin meydana gelmesine sebep olan, Gereken, gerektire n

MUĞLAK
Kapalı, anlaşılması zor olan.

MUHAFAZA
Korumak. Gözetmek. Zarar ve ziyandan sakındırmak.

MUHAMMEN
Tahmin edilen. Ortalama bir değer.

MUHASEBE
Hesaplaşmak. Hesap görmek. Hesap işi ile uğraşmak.

MUHASİB
Hesabeden kişi. Hesap işi ile uğraşan kişi. Muhasebec i

MUHATAB
Söyleyeni dinleyen. Kendisine seslenile n, yönelinilen.

MUHTASAR
Kısa, özet, kısaltılmış.

MUHTELİF
Çeşitli, tek olmayan. Birbirine uymayan.

MUHTEMEL
Olabilir. Olası. Mümkün. Ümit edilir.

MUHTEVA
Bir şeyin içindekiler. Kaplanan, içine alınan. İçindeki şey.

MUKABİL
Karşılık olan. Karşılık. Karşı taraf.

MUKAVELE
Sözleşme. Sözleşmek. Karşılıklı anlaşmak. Sözleşmek. Anlaşmak.

MUKAVEMET
Karşı durmak, dayanmak. karşı koymak.

MUKAYYED
Kayıtlı. Sınırlı. Deftere geçmiş, kaydedilm iş olan. Kayıt altına alınmış.

OKUMALI: Konsinye mal nedir satış kaydı ne zaman olur?
MUKİM
İkamet eden. Bir yerde devamlı oturan.

MUKTEDİR
Geçlü, kuvvetli, iş gücü yeten.

MUKTEZA
İhtiyaca karşılık istenmiş. İhtiyaç duyulmuş. Lazım olan. İhtiyaca göre istenmiş görüş.

MUNTAZAM
Düzenli. Tertipli. Düzgün sıralanmış. Her şeyin yerli yerinde.

MUNZAM
Eklenilen . İlave edilen. Üste konan, katılan.

MURAHHAS
Devlet veya herhangi bir kuruluş adına, yetkili olarak bir yere bir görev ile gönderilen kimse.

MURAKIB
Teftiş, kontrol eden kimse. İnceleme.

MUSAMAHA
İdare edip kusuru görmezden gelmek.

MURİS
Miras bırakan kimse.

MUTABAKAT
Uygunluk. Uygun olma. Anlaşmaya varma.

MUTAD (mutat)
Adet, Adet edilen iş, Alışılmış olan. Süreklilik arzeden alışkanlık.

MUTEBER
Saygınlık gören. Beğenilen. İnanılır, güvenilir, hatırı sayılır.

MUTEMED
Kendine güvenilen kimse. Kendisind en zarar gelmeyeceği bilinen kimse.

MUVAFAKAT
İzin vermek. Anlaşmak. Uygunluk. Uymak.

MUVAKKAT
Geçici. Devamlı olmayan. Süreli.

MUVAZAA
Danışıklı dövüş. Gerçekte var olmayan bir durumu varmış gibi göstermek için yapılan anlaşma.

MÜBADELE
Değişme. Bir şeyin başka bir şeyle değiştirilmesi.

MÜBAYAA
Satın alma. Pazarlıkla bir şeyin değerini verip alma.

MÜCAVİR
Yakın alan. Yakın çevre. Komşu.

MÜCBİR
Zorlayan. Zor durum.

MÜDAFAA
Savunma.

MÜDAHİL
İçeri, İçine katılan, dahil olan, karışan

MÜDDEİ
Hak iddia eden. İddiada bulunan. Davacı.

MÜDDET
Belirli süre.

MÜESSESE
(Müesses) Kuruluş, kurulmuş inşa edilmiş.

MÜFETTİŞ
Teftiş eden, inceleyen .



MÜFLİS
İflas etmiş. Parasız kalmış. sermayesi ni kaybetmiş.

MÜHLET
Süre. Bir işi belirli bir zaman için ertelemek, süre vermek.

MÜKELLEF
Bir şeyi yapmaya mecbur olan. Görevli.

MÜKTESEB
Kazınılmış. Elde edilmiş. Sahiplik.

MÜLGA
Kaldırılmış. Ferhedilm iş. Terkedilm iş.

MÜLK
Mal. Yer, Bina, arsa, arazi.

MÜMESSİL
Bir şahsı veya topluluğu temsil eden. Temsilci. Vekil.

MÜNASEBET
İlişki. İki şey arasındaki ilişki. Uygunluk. Alaka.

MÜNFERİT
Tek başına. Tek. Kendi başına.

MÜNFESİH
Fesh olunan. Dağılan. Hükümsüz kalan. Geçersiz kalan.

MÜNDERECAT
İçindekiler, içerik, kapsam.

MÜNHASIR
Yalnız bir şeye ait ve özel olan. Belli sınırlar içerisinde olan. Her yanı çevrili bulunan.

MÜPHEM (MÜBHEM)
İyice belli olmayan. Kesin olarak açık olmayan, belirsiz,

MÜRACAAT
Baş vurmak. Danışmak. Bir iş için ilgililer le görüşmek.

MÜSADERE
Yasak edilen bir şeyin kanuna göre elden alınması. Kanun gücüyle zor kullanılarak alım.

MÜSECCEL
Kayıtlı. Kayda geçirilmiş. Tescilli.

MÜSTAHSİL
Üretici. Yetiştiren. Meydana getiren, üreten.

MÜSTESNA
Ayrı tutulan. kural dışı bırakılan. Özel işleme tabi tutulan.

MÜSTEŞAR
Danışman. Kendisine iş danışılan.

MÜŞTEKİ
Şikayette bulunan. Şikayetçi.

MÜŞTEMİLAT
(müştemelat) Bir şeyin içine aldığı şeyler. İçerisindeki şeyler. Eklentile r.

MÜŞTEREK
Birlikte. Ortaklaşa.

MÜŞTERİ
Malı parayla alan. Satılan malın alıcısı.

MÜTEADDİD
Birden fazla. Bir çok.

MÜTEAKİB
Sonraki, sonraki gelen, arkasından gelen

MÜTEALLİK
İlgili, alakalı, Biryere bağlı

MÜTEFERRİK
Çeşitli. Kısım kısım. Başka başka. Dağınık.

MÜTEMMİM
Tamamlaya n, tamamlayıcı, bitiren.

MÜTERCİM
Tercüme eden. Bir dilden başka bir dile çeviri yapan.

MÜTESELSİL
Birbirini takip eden. Zincirlem e. (zincirlem e sorumlulu k)

MÜTEVELLİ
Bir vakfın idaresine memur edilmiş kimse.

MÜVEKKİL
İşini başkasına verip o işte o kimseyi kendi yerine geçiren, vekil tayin eden.

MÜZAKERE
Bir iş hakkında konuşmak, bir iş için önceden danışıp görüşmek.

MÜZAYEDE
Artırma. Bir şeyi topluluk önünde satışa çıkararak değerini artırma.

NAFAKA
Yiyecek parası, geçim için lazım olan şey. Geçindirmeye mecbur olduğu kimselere veya çocuklarına mahkeme kararıyla verilen geçinme parası.

NAKİT
Hazır para, Bir şeyin bedelini peşin ödeme.

NAKTEN
Para olarak, peşin elden ödeme

NAKDİ
Paraca, peşin para ile, Para ile ilgili.

NAKLİYAT
Taşıma işleri. Taşımacılık.

NAM
İsim, ad. Ün, şan.

NARH
Yiyecek maddeleri ne belediyen in koymuş olduğu fiyat.

NATIK
Beyan eden, söz eden. Bildiren. Altın ve gümüş gibi olan mal.

NEMA
Faiz. Artmak. Çoğalmak. Gelişme, büyüme, uzamak, üremek.

NESEB
Sülale, akrabalık, soy.

NEŞRİYAT
Gazete, dergi, kitap, radyo, tv vb. araçlarla yayılmış ve yayımlanmış şeyler.

NETİCE
Son, Sonuç.

NEZARET
Göz altı. Bakmak, seyir.

NEZD
Yan, yakın, yakını (karibi=akrabası, çok yakını)

NİHAİ
Sona ait, son ile ilgili, sonuncu

NİSBİ
Belirli bir ölçüye göre, karşılaştırma ile. Kıyaslama.

NİSBET
Münasebet, yakınlık, bağlılık, ölçü.

ÖRF
İnsanlar arasında güzel görülmüş, devamlı olarak yapılagelmiş olan şeyler. Alışkanlıklar.

ÖZÜR
Sakatlık.

PAY
Hisse.

PERSONEL
Bir işte çalışanların hepsi.

PEŞKEŞ
Başkasının malını başka birine vermek

RAYİÇ
Revaçta olan, güncel, sürümü olan.

RED
Geri çevirmek, geri döndürmek. Kabul etmemek.

REEL
Gerçek, Hakiki, sahici

REHİN
Bir şeyin yerine garanti olarak tutulmuş olan başka bir şey.

REKABET
Kıskanmak. Korumacılık. Başkalarından ileride olmak için çaba sarfetmek . Benzerler ine üstünlük sağlamaya çalışmak.

RESEN
Doğrudan doğruya. Kimseye danışmadan. Kendi başına.

RESMİ
Devlet adına veya devlet tarafından. Ciddi.

REŞİD
Olgun, yetişkin. Akıllı. Kanuni yetkileri ni bilen ve kullanabi len.

REY
Oy

RİAYET
Uymak. Tabi olmak. İyi karşılamak.

RÜCHAN
Üstünlük, yükseklik, üstün olma. Diğerlerine karşı öncelik.

RÜCU
Geri dönme. Vazgeçme.

RÜŞVET
Kanuna uygun olmayarak, kanunen bir iş gördürmek amacıyla görevli olan kimseye, yasal olmayan şekilde para ve çeşitli çıkarlar sağlamak

SABİT
Duran, yerinde duran.

SAF
Katışıksız. Berrak, temiz.

SAHTE
Düzme, yapmacık, yalandan, taklit.

SAKAT
Bir tarafı bozuk, eksik veya asla bir işe yaramaz olan. Yanlışlık.

SARAHAT
Açıklık, Meydanda olma. Belli olma.

SARF
Harcama, masraf, gider.

SARİH
Açık, belirli, belirgin, ortada olan.

SARRAF
Kuyumcu, mücevherci, para işleri ile uğraşan.

SECİYE
Huy, karakter.

SEHVEN
Yanlışlıkla, yanılmak suretiyle .

SELAHİYET
Yetki.

SENET
Kuvvetli söz. Tapu. Borç karşılığında verilen ve ödeme günü ve miktarı belirli olan belge.

SERMAYE
Ana mal. Esas para. Öz varlık.

SERVET
Mal, mülk, zenginlik .

SEYLAB
Taşkın su, sel.

SEYYAR
Bir yerde durmayıp sürekli yer değiştiren.

SİCİL
Kayıt. Resmi evraklard a tutulan kayıtlar. Resmi dairelerd e kayıtların tutulduğu bölüm.

SİPARİŞ
Ismarlama k. İstekte bulunmak.

SUİSTİMAL
Kötüye kullanmak . Bir şeyi kendi yararına kullanmak .

SÜKUT
Susma. Konuşmamak.



ŞAHIS
Kimse, Kişi.

ŞAMİL
Kapsam. Kaplayan, kapsayan, İçine alan

ŞERH
Açmak, genişletmek. Açıklamak.

ŞİFAHEN
Sözle, ağızdan. Konuşmak suretiyle, lafla

ŞUBE
Kol, ikinci derecedek i kollar. Bölüm.

ŞÜMUL
Kaplamak. İçine almak. Kapsamak

TAAHHÜT
Bir işin veya şeyin yapılması için söz vermek. üzerine almak. Yüklenmek.

TAAHHÜTNAME
Söz verdiğine ve taahhüt ettiği işle ilgili yazılan yazı.

TAAMMÜDEN
Önceden hazırlanarak. Bile bile,

TABİR
İfade, anlatma, Söz. Anlamı olan söz.

TACİR
Ticaret yapan, ticaretle uğraşan kişi.

TACİZ
Huzursuz kılmak. Rahatsız etmek. Sıkıntı vermek.

TADİL
Aslına zarar vermeden değiştirmek. Değişiklik yapmak.

TAHAKKUK
Gerçekleşmek.

TAHDİD
Sınırlamak. Sınırları belli etmek.

TAHKİK
Doğru olup olmadığını araştırmak. Soruşturmak. İncelemek.

TAHKİKAT
İnceleyerek araştırmak.

TAHKİM
Hakem atamak. Kuvvetlen dirmek. Sağlamlaştırmak.

TAHLİYE
Boşaltmak. Boş bırakmak. Serbest bırakmak.

TAHMİL
Yüklemek. Taşıtmak. Bir kimse üzerine bir işi bırakmak.

TAHRİBAT
Yıkmak. Bozmak. Aslını bozmak.

TAHRİF
Harflerin yerini değiştirmek. Bozmak. Kalem kullanara k kendi yararına ve başkasının zararına bir şeyin anlamını değiştirmek.

TAHRİFAT
Bozmalar. kalem karıştırmalar.

TAHSİL
Gelir veya vergi toplamak. Para almak.

TAHSİS
Belli bir amaç için kullanmak . Bir şey veya bir kimse için ayırmak.

TAHSİSAT
Bir kimse veya bir kuruluş için ayrılmış para veya mal.

TAHVİL
Borç senedi. Değiştirmek. Döndürmek.

TAKAS
Vereceğini, alacağına karşılık tutmak suretiyle ödeşmek, sayışmak. Değişmek.

TAKDİR
Kıymet vermek, kıymet tesbit etmek. Değerini, kıymetini anlamak.

TAKSİM
Bölme. Parçalama, parçalara ayırma.

TAKSİR
Kusur, hata, kabahat.

TALİ
İkinci derecede. Sonradan gelen.

TALİB
İstekli. İsteyen.

TALİMAT
Bir iş hakkında hareket tarzını bildiren emirler.

TAMAH
Bir şeye göz dikip bakmak

TANZİM
Sıraya koymak. Sıralamak, Dizmek. Düzenlemek.

TARİK
Terkeden, vazgeçen, bırakan.

TASARRUF
İdareli kullanım. Tutum. Kullanma hakkı, sahip olma.

TASDİK
Doğruluğunu kabul etmek. Bir kararın kanunlara uygun olduğunu kabul edip onaylamak .

TASFİYE
Hesapları kapatmak. Sadeleştirmek. Temizleme k.

TASHİH
Daha iyi ve daha doğru hale getirmek. Düzeltmek.

TASNİF
Sınıflara ayırmak. Sınıflandırmak.

TAZMİN
Kefil olmak. Zarar verdiği kimsenin zarar ve ziyanını ödemek.

TEAMÜL
Olagelen iş. Önceden beri yapılagelen işlemler, ilişkiler.

TEATİ
Karşılıklı olarak alıp vermek.

TEBELLÜĞ
Anlayıp alma.

TEBERRU
Bağış, bir malın karşılıksız olan verilmesi .

TEBLİĞ
Bildirmek . Bildirile n şeyler.

TECİL
Ertelemek . Başka bir zamana bırakmak. Acele etmemek.

TECZİYE
Cezalandırmak.

TEDAVÜL
Elden ele gezme. Doşalışm. Kullanım. Sürüm. Geçerlilik.

TEDİYE
Ödemek. Borcunu vermek.

TEFECİ
El altından yüksek faizle para veren kimse.

TEFTİŞ
Kontrol etmek. İncelemek. İşlerin uygunluğunu denetleme k.

TEHİR
Geciktirm ek. Sonraya bırakmak.

TEKABÜL
Karşılıklı olmak. Bir şeyin karşılığı olmak. Yüzleşmek. Karşılık olma.

TEKZİB
Yalanlama k. Yalan olduğunu söylemek.

TELAFİ
Eksik olan bir şeyin yerini doldurmak . Tamamlama k.

TELİF
Bir eser yazmak. Eser hakları.

TEMLİK
Mal sahibi yapmak. Sahip kılmak.

TENZİL
İndirim. İndirmek. Aşağı çekmek. Bir şeyin bir miktarını bir sayıdan çıkarmak.

TERETTÜB
Gerekmek, gereklili k. Lazım gelmek.

TERETTÜD
Kararsızlık. Bir konu hakkında karar veremiyer ek şüphede kalmak

TEREKE
Ölen bir kimsenin bıraktığı malların hepsi.

TERFİ
Yükselmek. Yukarı kaldırmak.

TERKİN
Silme, iptal etme. Bozma

TESCİL
Sicile geçirmek. Deftere kaydetmek .

TESELLÜM
Teslim. Verilen bir şeyi alıp kaydetmek, teslim almak.

TESELSÜL
Zincirlem e, zincir gibi birbirine bitişik kısımlar olmak.

TEŞEBBÜS
Bir işe girişmek. Bir işi ilk olarak teklif etmek.

TEŞVİK
Yüreklendirmek. Kışkırtmak. Cesaret vermek.

TEVDİAT
Emanetler . Emanet bırakmalar. Güvenli bir yere kıymetli bir şeyi teslim etmek.

TEVDİİ
Bırakmak, vermek. Emanet etmek.

TEVSİK
Belgelend irmek. Sağlamlaştırmak. Yazılı hale getirmek.

TEYİD
Kuvvetlen dirmek. Doğrulatmak. Sağlamlaştırmak.

TUTANAK
Mahkeme, meclis gibi yerlerde söylenenlerin olduğu gibi yazılışı. Yazı evrakı. Mevcut durumun yazıyla tesbit altına alınması. Taraflarc a yazılarak karşılıklı imzalanan, karşılıklı antlaşmayı bildiren yazı

UHDE
Bir işi üzerine almak. söz vermek. Bir kimsenin üstünde olan iş veya şey.

UMUMİ
Herkese dair. Herkesle ilgili. Genel

ÜCRET
Bir hizmet karşılığı verilen bedel.

ÜSTAD
Bilimde, sanatta ve meslekte üstün olan kimse. Usta

VADE
Süre. Bir iş için önceden belli edilen zaman. Bir işi ertelemek, sonraya bırakmak için olan belli zaman.

VASİ
Bir ölünün vasiyetin i yerine getirmeye görevli kimse, Bir yetimin veya akılca zayıf ve hasta olan bir kimsenin malını idare eden kimse.

VASİYET
Bir işi birisine havale etmek. Bir malı veya faydayı ölümden sonrası için bir şahsa veya bir hayır kurumuna bağış yolu ile devretmek .

VAZİFE
Bir kimsenin yapmaya mecbur olduğu iş.

VEFAT
Ölüm.

VEKALET
Vekillik. Birisinin adına iş görmek. Yetkiyi başkasına vermek.

VELAYET
Veli olan kimsenin hali.

VERASET
Miras sahibi olma. Ölen bir kimsenin mallarının mirasçılara geçmesi. Mirasçılık. Mirasta hak sahibi olmak.

VESİKA
Evrak. İnanılacak sağlam delil. Senet. Sağlam şey.

VUKU
Oluş. Bir olayın çıkış şekli oluşu

YEKUN
Toptan. Hepsi, Sonuç.

YEVMİYE
Günlük. Gündelik. Günlük hareketle ri günü gününe kaydetmey e yarayan defter

ZAYİ
Elden çıkan, kaybolan. Yitik, zarar, ziyan.

ZAYİAT
Zarar ve ziyanlar.

ZİLLİYET
Görünür sahiplik. Koruyucu olma.

ZİLYED
Sahip, sahiplik.

ZİMMET
Sorumlulu k.

ZİMNEN
Açıktan olmayarak, dolayısıyla, ima yolu ile

Sözcük Anlamı
Amme borçlusu Amme alacağını ödemek mecburiyetinde olan hakikî ve hükmi şahıslar ve bunların kanuni temsilci veya mirasçıları ve vergi mükellefleri, vergi sorumlusu, kefil ve yabancı şahıs ve kurumlar temsilcileridir.
Amortisman İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle VUK 269uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yok edilmesidir.
Arama İhbar veya yapılan incelemeler dolayısıyla, bir mükellefin vergi kaçırdığına delalet eden emareler bulunursa, bu mükellef veya kaçakçılıkla ilgisi görülen diğer şahıslar nezdinde ve bunların üzerinde arama yapılabilir. Arama neticesinde alınan defter ve vesikalar üzerindeki incelemeler en geç üç ay içinde bitirilerek sahibine bir tutanakla geri verilir.
Arızi Kazanç Devamlı bir faaliyet çerçevesi içinde olmayan muamelelerden doğan kazançlardır.
Banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) Banka ve sigorta şirketlerinin Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar üzerinden hesapladıkları vergidir.
Beyan Mükellef ya da vergi sorumlusunun vergi kanunlarına göre hesaplayıp tespit ettiği vergi matrahını, bağlı bulunduğu vergi dairesine bir beyanname ile bildirmesidir.
Bilanço Envanterde gösterilen kıymetlerin tasnifli ve karşılıklı olarak değerleri itibariyle tertiplenmiş hulasasıdır. Aktif ve pasif olmak üzere iki tabloyu ihtiva eder.
Bilinen adres Mükellef tarafından işe başlamada bildirilen adresler, adres değişikliğinde bildirilen adresler, işi bırakmada bildirilen adresler, vergi beyannamelerinde bildirilen adresler, yoklama fişinde tespit edilen adresler, vergi mahkemesinde dava açma dilekçelerinde ve cevaplarında gösterilen adresler, yetkili memurlar tarafından bir tutanakla tespit edilen adresler, bina ve arazi vergilerinde komisyonlarca tahrir varakalarında tespit edilen adresler VUKa göre bilinen adreslerdir.
Bina Yapıldığı madde ne olursa olsun, gerek karada gerek su üzerindeki sabit inşaatın hepsi bina sayılır. Yüzer havuzlar, sair yüzer yapılar, çadırlar ve nakil vasıtalarına takılıp çekilebilen seyyar evler ve benzerleri bina sayılmaz.
Bitim işleri defteri Birinci ve ikinci sınıf tüccarlardan boyama, basma, yazma, kasarlama, apre, cilalama gibi ücretle yapılan bitim işleriyle uğraşanların, imalat defteri yerine, tuttukları defterdir. Bu deftere müşterilerden alınan ve işlendikten sonra geri verilen emtianın cinsi ve miktarı tarih sırasıyla yazılır.
Borsa rayici Menkul kıymetler ile kambiyo ve ticaret borsalarına kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerinin ortalama değeridir.
Butlan Geçersizlik, hükümsüzlük
Çevre temizlik vergisi Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir.
Ceza ihbarnamesi Mükellef veya vergi sorumlusuna tebliğ edilen ve kesilen vergi cezaları, olayın izahı ve ilgililerin adı, soyadı, ünvanlarını içeren bir belgedir.
Ceza kesme yetkisi Vergi cezaları olayların ilgili bulunduğu vergi bakımından mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi tarafından kesilir. Damga Resmine ve pul ile alınan diğer vergilere müteallik olaylarda vergi cezasını kesecek vergi dairelerini Maliye Bakanlığı belli eder.
Damga vergisinde sorumluluk Damga Vergisi ve Damga Resmi uygulamalarında gerek nispi, gerek maktu vergi ve resimlerle ilgili cezadan sorumlu olanlar birden fazla olduğu takdirde, yekdiğerine müracaat hakları mahfuz kalmak üzere, müteselsilen sorumlu tutulurlar.
Dar mükellef gerçek kişi Türkiyede yerleşmiş sayılmayan gerçek kişilerdir. Sadece Türkiyede elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilirler.
Dar mükellef kurum Kurumlar Vergisi Kanununun 1. maddesinde sayılı kurumlardan (sermaye şirketleri, kooperatifler gibi) kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiyede bulunmayan kurumlardır. Sadece Türkiyede elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilirler.
Defterikebir Yevmiye defterine geçirilmiş olan işlemleri buradan alarak usulüne göre hesaplara dağıtan ve tasnifli olarak bu hesaplarda toplayan defterdir. Vergi Usul Kanunu uyarınca tutulması zorunlu defterlerden biridir.
Defter ve vesikaları muhafaza Kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanlar, tuttukları defterler ile yazılı vesikaları, ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmeye mecburdurlar.
Değerleme Vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespitidir.
Değersiz alacak Kazaî bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkân kalmayan alacaklardır.
Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler Dernek veya vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler ile benzer nitelikteki yabancı işletmeler, dernek veya vakıfların iktisadî işletmeleridir.
Diplomatik istisnalar (KDVK) Karşılıklı olmak kaydıyla, yabancı devletlerin Türkiyedeki diplomatik temsilciliklerine, konsolosluklarına ve bunların diplomatik haklara sahip mensuplarına yapılan teslim ve hizmetler, uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlara ve bunların mensuplarına yapılan teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
Diplomatik istisna (ÖTVK) Bu Kanuna ekli (I), (II) ve (III) sayılı listelerde yer alan malların, karşılıklı olmak kaydıyla yabancı devletlerin Türkiyedeki diplomatik temsilcilikleri, konsoloslukları ve uluslararası anlaşmalarla vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlar ve bunların diplomatik haklara sahip mensupları tarafından kendi ihtiyaçları için ilk iktisabı, ithali veya bunlara teslimi vergiden müstesnadır.
Diplomat muaflığı Yabancı devletlerin Türkiyede bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (Fahri konsoloslar hariç) ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o memleketin uyrukluğunda bulunan memurları, Türkiyede resmi bir göreve memur edilenler bu sıfatlarından dolayı ve karşılıklı olmak şartıyla gelir vergisinden muaftırlar. Bu muaflığın menkul sermaye iradı üzerinden tevkif suretiyle alınan vergiye şümulü yoktur.
Elektronik ortamda tebliğ VUK hükümlerine göre tebliğ yapılacak kimselere, tebliğe elverişli elektronik bir adres vasıtasıyla elektronik ortamda tebliğ yapılabilir. Maliye Bakanlığı, elektronik ortamda yapılacak tebliğle ilgili her türlü teknik altyapıyı kurmaya veya kurulmuş olanları kullanmaya, tebliğe elverişli elektronik adres kullanma zorunluluğu getirmeye ve kendisine elektronik ortamda tebliğ yapılacakları ve elektronik tebliğe ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Emisyon primi Anonim şirketlerin, kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların, itibari değerin üzerinde bir bedelle elden çıkarılması halinde oluşan kazançtır. KVK %/1-ç maddesi uyarınca bu kazançlar kurumlar vergisinden istisnadır.
Emsal bedel Gerçek bedeli olmayan ya da bilinmeyen veya doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir.
Emsallere uygunluk ilkesi İlişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade eder. Emsallere uygunluk ilkesi doğrultusunda tespit edilen fiyat veya bedellere ilişkin hesaplamalara ait kayıt, cetvel ve belgelerin ispat edici kâğıtlar olarak saklanması zorunludur.
Envanter çıkarmak Bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve mevcutları saymak, ölçmek, tartmak ve değerlemek suretiyle kesin bir şekilde ve müfredatlı olarak tespit etmektir.
Envanter defteri İşe başlama tarihinde ve müteakiben her hesap döneminin sonunda çıkarılan envanterler ve bilançoların kaydedildiği, Vergi Usul Kanunu uyarınca tutulması zorunlu defterlerden biridir.
Amme borçlusu Amme alacağını ödemek mecburiyetinde olan hakikî ve hükmi şahıslar ve bunların kanuni temsilci veya mirasçıları ve vergi mükellefleri, vergi sorumlusu, kefil ve yabancı şahıs ve kurumlar temsilcileridir.
Amortisman İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle VUK 269’uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yok edilmesidir.
Arama İhbar veya yapılan incelemeler dolayısıyla, bir mükellefin vergi kaçırdığına delalet eden emareler bulunursa, bu mükellef veya kaçakçılıkla ilgisi görülen diğer şahıslar nezdinde ve bunların üzerinde arama yapılabilir. Arama neticesinde alınan defter ve vesikalar üzerindeki incelemeler en geç üç ay içinde bitirilerek sahibine bir tutanakla geri verilir.
Arızi Kazanç Devamlı bir faaliyet çerçevesi içinde olmayan muamelelerden doğan kazançlardır.
Banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) Banka ve sigorta şirketlerinin Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar üzerinden hesapladıkları vergidir.
Beyan Mükellef ya da vergi sorumlusunun vergi kanunlarına göre hesaplayıp tespit ettiği vergi matrahını, bağlı bulunduğu vergi dairesine bir beyanname ile bildirmesidir.
Bilanço Envanterde gösterilen kıymetlerin tasnifli ve karşılıklı olarak değerleri itibariyle tertiplenmiş hulasasıdır. Aktif ve pasif olmak üzere iki tabloyu ihtiva eder.
Bilinen adres Mükellef tarafından işe başlamada bildirilen adresler, adres değişikliğinde bildirilen adresler, işi bırakmada bildirilen adresler, vergi beyannamelerinde bildirilen adresler, yoklama fişinde tespit edilen adresler, vergi mahkemesinde dava açma dilekçelerinde ve cevaplarında gösterilen adresler, yetkili memurlar tarafından bir tutanakla tespit edilen adresler, bina ve arazi vergilerinde komisyonlarca tahrir varakalarında tespit edilen adresler VUK’a göre bilinen adreslerdir.
Bina Yapıldığı madde ne olursa olsun, gerek karada gerek su üzerindeki sabit inşaatın hepsi bina sayılır. Yüzer havuzlar, sair yüzer yapılar, çadırlar ve nakil vasıtalarına takılıp çekilebilen seyyar evler ve benzerleri bina sayılmaz.
Bitim işleri defteri Birinci ve ikinci sınıf tüccarlardan boyama, basma, yazma, kasarlama, apre, cilalama gibi ücretle yapılan bitim işleriyle uğraşanların, imalat defteri yerine, tuttukları defterdir. Bu deftere müşterilerden alınan ve işlendikten sonra geri verilen emtianın cinsi ve miktarı tarih sırasıyla yazılır.
Borsa rayici Menkul kıymetler ile kambiyo ve ticaret borsalarına kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerinin ortalama değeridir.
Butlan Geçersizlik, hükümsüzlük
Çevre temizlik vergisi Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir.
Ceza ihbarnamesi Mükellef veya vergi sorumlusuna tebliğ edilen ve kesilen vergi cezaları, olayın izahı ve ilgililerin adı, soyadı, ünvanlarını içeren bir belgedir.
Ceza kesme yetkisi Vergi cezaları olayların ilgili bulunduğu vergi bakımından mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi tarafından kesilir. Damga Resmine ve pul ile alınan diğer vergilere müteallik olaylarda vergi cezasını kesecek vergi dairelerini Maliye Bakanlığı belli eder.
Damga vergisinde sorumluluk Damga Vergisi ve Damga Resmi uygulamalarında gerek nispi, gerek maktu vergi ve resimlerle ilgili cezadan sorumlu olanlar birden fazla olduğu takdirde, yekdiğerine müracaat hakları mahfuz kalmak üzere, müteselsilen sorumlu tutulurlar.
Dar mükellef gerçek kişi Türkiye’de yerleşmiş sayılmayan gerçek kişilerdir. Sadece Türkiye’de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilirler.
Dar mükellef kurum Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinde sayılı kurumlardan (sermaye şirketleri, kooperatifler gibi) kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye’de bulunmayan kurumlardır. Sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilirler.
Defterikebir Yevmiye defterine geçirilmiş olan işlemleri buradan alarak usulüne göre hesaplara dağıtan ve tasnifli olarak bu hesaplarda toplayan defterdir. Vergi Usul Kanunu uyarınca tutulması zorunlu defterlerden biridir.
Defter ve vesikaları muhafaza Kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanlar, tuttukları defterler ile yazılı vesikaları, ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmeye mecburdurlar.
Değerleme Vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespitidir.
Değersiz alacak Kazaî bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkân kalmayan alacaklardır.
Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler Dernek veya vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler ile benzer nitelikteki yabancı işletmeler, dernek veya vakıfların iktisadî işletmeleridir.
Diplomatik istisnalar (KDVK) Karşılıklı olmak kaydıyla, yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilciliklerine, konsolosluklarına ve bunların diplomatik haklara sahip mensuplarına yapılan teslim ve hizmetler, uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlara ve bunların mensuplarına yapılan teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
Diplomatik istisna (ÖTVK) Bu Kanuna ekli (I), (II) ve (III) sayılı listelerde yer alan malların, karşılıklı olmak kaydıyla yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilikleri, konsoloslukları ve uluslararası anlaşmalarla vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlar ve bunların diplomatik haklara sahip mensupları tarafından kendi ihtiyaçları için ilk iktisabı, ithali veya bunlara teslimi vergiden müstesnadır.
Diplomat muaflığı Yabancı devletlerin Türkiye’de bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (Fahri konsoloslar hariç) ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o memleketin uyrukluğunda bulunan memurları, Türkiye’de resmi bir göreve memur edilenler bu sıfatlarından dolayı ve karşılıklı olmak şartıyla gelir vergisinden muaftırlar. Bu muaflığın menkul sermaye iradı üzerinden tevkif suretiyle alınan vergiye şümulü yoktur.
Elektronik ortamda tebliğ VUK hükümlerine göre tebliğ yapılacak kimselere, tebliğe elverişli elektronik bir adres vasıtasıyla elektronik ortamda tebliğ yapılabilir. Maliye Bakanlığı, elektronik ortamda yapılacak tebliğle ilgili her türlü teknik altyapıyı kurmaya veya kurulmuş olanları kullanmaya, tebliğe elverişli elektronik adres kullanma zorunluluğu getirmeye ve kendisine elektronik ortamda tebliğ yapılacakları ve elektronik tebliğe ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Emisyon primi Anonim şirketlerin, kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların, itibari değerin üzerinde bir bedelle elden çıkarılması halinde oluşan kazançtır. KVK %/1-ç maddesi uyarınca bu kazançlar kurumlar vergisinden istisnadır.
Emsal bedel Gerçek bedeli olmayan ya da bilinmeyen veya doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir.
Emsallere uygunluk ilkesi İlişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade eder. Emsallere uygunluk ilkesi doğrultusunda tespit edilen fiyat veya bedellere ilişkin hesaplamalara ait kayıt, cetvel ve belgelerin ispat edici kâğıtlar olarak saklanması zorunludur.
Envanter çıkarmak Bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve mevcutları saymak, ölçmek, tartmak ve değerlemek suretiyle kesin bir şekilde ve müfredatlı olarak tespit etmektir.
Envanter defteri İşe başlama tarihinde ve müteakiben her hesap döneminin sonunda çıkarılan envanterler ve bilançoların kaydedildiği, Vergi Usul Kanunu uyarınca tutulması zorunlu defterlerden biridir.
Fatura Satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.
Fevkalade amortisman Amortismana tabi olup; yangın, deprem, su basması gibi afetler neticesinde değerini tamamen veya kısmen kaybeden; yeni icatlar dolayısıyla teknik verim ve kıymetleri düşerek tamamen veya kısmen kullanılmaz bir hale gelen; cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazla aşınma ve yıpranmaya maruz kalan; menkul ve gayrimenkullerle haklara, mükelleflerin müracaatları üzerine ve ilgili bakanlıkların mütalaası alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığınca her işletme için işin mahiyetine göre ayrı ayrı belli edilen “Fevkalade ekonomik ve teknik amortisman nispetleri” uygulanır.
Gayrimenkul Taşınmaz.
Gayrimenkul sermaye iradı Arazi, bina, maden suları, menba suları, madenler, taş ocakları gibi gayrimenkuller ile arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, alameti farika, marka, ticaret unvanı, ses ve görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı gibi mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır.
Gelir Bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır.
Genel tebliğ Bakanlıklar tarafından çıkarılan kanunların uygulanmasının kolaylaştırmak üzere çıkarılan idari işlemledir. “Düzenleyici” veya “açıklayıcı” nitelikte çıkarılabilir. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer.
Gider pusulası Vergiden muaf esnafa, yaptırılan işler veya onlardan satın alınan emtia için tanzim edilip, esnafa imza ettirilen belgedir. Gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir.
Harç Devlet veya yetkili kıldığı organları tarafından sunulan bir hizmetin karşılığında, bu hizmetlerden yararlananlar tarafından ödenen paralardır.
Hasılat defteri Yabancı nakliyat kurumları veya bunları Türkiye’de temsil eden şube veya acentalarının tutmak zorunda olduğu defterdir. Bu deftere Türkiye’de elde ettikleri hasılatı tarih sırasıyla ve müfredatlı olarak kaydetmeye mecburdurlar. Bu madde gereğince hasılat defteri tutan yabancı nakliyat kurumları bu işleri için ayrıca muhasebe defteri tutmaya mecbur değildirler.
Hatalı tebliğler Tebliğ olunan vesikalar, esasa müessir olmayan şekil hatalarından dolayı hukuki kıymetlerini kaybetmezler; yalnız vergi ihbarı ile ilgili vesikalarda mükellefin adının, verginin nevi veya miktarının, vergi mahkemesinde dava açma süresinin hiç yazılmamış olması veyahut bu vesikaların görevli bir makam tarafından tanzim edilmemiş bulunması vesikayı hükümsüz kılar.
Hesap dönemi Hesap dönemi normal olarak takvim yılıdır, takvim yılı dönemi faaliyet ve muamelelerinin mahiyetine uygun bulunmayanlar için, bunların müracaatı üzerine Maliye Bakanlığı 12’şer aylık özel hesap dönemleri belli edebilir. Defterler hesap dönemi itibariyle tutulur. Kayıtlar her hesap dönemi sonunda kapatılır ve ertesi dönem başında yeniden açılır.
Hibe Bağış.
Hizmet Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlerdir. Bu işlemler; bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleşebilir.
Huzur Hakkı Aksine esas mukavelede hüküm olmadığı takdirde idare meclisi âzalarına her toplantı günü için verilen ücret.
İdarenin yardımı Bilumum mülkiye amirleri, emniyet amir ve memurları, belediye başkanları, köy muhtarları ve kamu müesseseleri vergi kanunlarının uygulanmasında uygulama ile ilgili memurlara ve komisyonlara ellerindeki bütün imkanlarla kolaylık göstermeye ve yardımda bulunmaya mecburdurlar.
İrat Gelir
İş Ortaklıkları Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinde sayılan kurumların kendi aralarında veya şahıs ortaklıkları ya da gerçek kişilerle, belli bir işin birlikte yapılmasını ortaklaşa yüklenmek ve kazancını paylaşmak amacıyla kurdukları ortaklıklardan bu şekilde mükellefiyet tesis edilmesini talep edenler iş ortaklıklarıdır.
İvazsız Karşılıksız (TDK)
Kanun Hükmünde Kararname Çıkarılan bir yetki kanunu ile Bakanlar Kurulu’na kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verilebilir. Bu kanun ile çıkarılacak kararnamenin amacı, kapsamı ve ilkeleri ile bu yetkinin kullanım süresi açıkça belirtilir. Resmi Gazete’de yayımlanarak, yayımlandığı gün yada belirlenen tarihte yürürlüğe girer.
Karine Tersi ispat edilene kadar geçerli sayılan hukuk kuralı.
Maktu Vergi Kesin olarak değeri biçilmiş, herkesten eşit olarak alınan vergi.
Menkul Taşınabilir nitelikteki ekonomik kıymetler.
Mücbir Sebepler Vergi ödevlerinin herhangi birinin gerçekleştirilmesine engel olan kişinin iradesi dışındaki hallerdir.
Mükellef Adına vergi borcu doğan, gerçek veya tüzel kişilere verilen addır.
Münferit Beyanname Dar mükellefiyete tabi olanların yıllık beyanname ile bildirmeye mecbur olmadıkları kazanç ve iratlardan, vergisi tevkif suretiyle alınmamış olanların bildirilmesine mahsus beyannamedir.
Nüsha Aynı hüküm ve kuvveti haiz olmak üzere birden fazla düzenlenmiş ve taraf/taraflarca ayrıca imzalanmış olan kâğıtların her biri nüshadır.
Örtülü Sermaye Kurumların aralarında vasıtalı, vasıtasız bir şirket münasebeti veya devamlı ve sıkı bir iktisadi münasebet bulunan gerçek ve tüzel kişilere yaptıkları borçlanmalar, teşebbüste devamlı olarak kullanılır ve bu borçlanma ile kurumun dönem başı özsermayesi arasındaki nispet, emsali kurumlarınkine nazaran bariz bir fazlalık gösterirse bu borçlanmalar örtülü sermaye sayılır.
Özel Beyanname Dar mükellefiyete tabi olan yabancı kurumların vergiye tabi kazancının Gelir Vergisi Kanunu’nda yazılı diğer kazanç ve iratlardan (telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddi hakların satışı, devir ve temliki karşılığında alınan bedeller hariç) ibaret bulunması halinde, yabancı kurum veya Türkiye’de adına hareket eden kimseler tarafından bu kazançların elde edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde verilmesi gereken beyannamedir.
Özelge Bakınız: Mukteza
Rayiç Bedel Bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeridir.
Re’sen Vergi Tarhı Vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunmasıdır.
Resim Belirli bir işin veya hizmetin yapılması konusunda, Devletin veya yetkili organlarının verdiği izin karşılığında ödenen paralardır.
Serbest Meslek Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlardır.
Serbest Meslek Faaliyeti Sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.
Sermaye Şirketi Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ile benzeri nitelikteki yabancı kurumlardır.
Sirküler Vergi durumları ve vergi uygulaması bakımından açık olmayan ve tereddüt edilen konular hakkında aynı durumda olan tüm mükellef ve vergi sorumluları için uygulamaya yön vermek ve açıklık getirmek üzere Gelir İdaresi Başkanlığınca yayımlanan görüştür.
Suret Aslında bulunan ibarelerin aynısını taşıyan, fakat aslında bulunan imzaları taşımayıp aslına uygun olduğuna ilişkin onaylayanın imzasını veya kaşesini ihtiva eden kâğıtlardır. Taraf/taraflarca düzenlenerek imzalanmış, diğer bir ifadeyle hukuken tekemmül etmiş bir kâğıdın usulüne uygun olarak çıkarılmış, ancak taraflarınca ayrıca imzalanmamış örnekleri surettir.
Şüpheli Alacak Ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla; dava veya icra safhasında bulunan alacaklar ile yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklardır.
Tahsil Zamanaşımı Kamu alacağı, vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğrar.
Tam Mükellef Kurum Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinde sayılı kurumlardan (sermaye şirketleri, kooperatifler gibi) kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan kurumlardır. Gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler.
Tevsik Belgeye dayandırma.
Ticari Kazanç Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlardır.
Tüzük Bakanlar Kurulu tarafından kanunların uygulanmasını göstermek yada emrettiği işleri belirtmek üzere çıkarılır. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer.
Ücret İşverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Usulsüzlük Vergi kanunlarının şekle ve usule müteallik hükümlerine riayet edilmemesidir.
Vade Ödeme süresinin son günü
Veraset Miras, vasiyet ve miras mukavelesi gibi ölüme bağlı tasarruflardır.
Vergi Kamu giderlerini karşılamak üzere, devletin, vergileme yetkisine dayanarak ve tek taraflı olarak, kişilerin gelir ve servetlerinden, cebren aldığı ekonomik değerdir.
Vergi Alacaklısı Vergi koyma, yani vergilendirme yetkisine sahip kamu kuruluşları, vergi alacaklısıdır.
Vergi Borçlusu Verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi idaresine karşı muhatap olan kişidir.
Vergi Değeri Bina ve arazinin Emlak Vergisi Kanunu’na göre tespit edilen değeridir.
Vergi Hatası Vergiyle ilgili hesaplarda yapılan hatalar (hesap hataları) ve vergilendirmede yapılan hatalar (vergilendirme hataları) yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınmasıdır. Vergi hatalarının düzeltilmesine ilgili vergi dairesi müdürü karar verir.
Vergi Mahremiyeti Vergi Usul Kanunu’nda belirtilen kişilerin görevleri dolayısıyla, mükellefler ve mükelleflerle ilişkili kişiler hakkında öğrendikleri sırları veya gizli kalması lazım gelen diğer hususları ifşa edememeleri, ve kendilerinin veya üçüncü şahısların çıkarları için kullanamamaları durumudur. Bu yasak, yetkili kişiler görevlerinden ayrılsalar dahi devam eder.
Verginin İdarece Tarhı Mükelleflerin verginin tarhı için vergi kanunlarında belirtilen zamanlarda müracaat etmemeleri veya kendilerine getirilen mecburiyetleri yerine getirmemeleri sebebiyle zamanında tarh edilemeyen verginin kanunen belli matrahlar üzerinden idarece tarh edilmesidir.
Verginin Konusu Verginin üzerine konulduğu ve doğrudan ya da dolaylı olarak kaynağını oluşturan iktisadi unsurlardır.
Verginin Yasallığı İlkesi Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler ancak kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır.
Vergi Sorumlusu Vergi kanunlarına göre mükellef olmamakla birlikte, verginin, alacaklı vergi dairesine ödenmesinden sorumlu olan kişidir.
Vergi Ziyaı Mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesidir.
Yevmiye Defteri Kayda geçirilmesi gereken işlemlerin tarih sırasıyla ve madde halinde tertipli olarak yazıldığı defterdir. Vergi Usul Kanunu uyarınca tutulması zorunlu defterlerden biridir.
Yönetmelik Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak ve bunlara aykırı olmamak üzere çıkardıkları düzenleyici idari işlemlerdir. Hangi yönetmeliklerin Resmi Gazete’de yayımlanacağı kanunla belirlenir.
Zamanaşımı Bakınız: Tarh zamanaşımı, Tahsil zamanaşımı
Zirai Faaliyet Arazide, deniz, göl ve nehirlerde, ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yollarıyla veyahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle nebat, orman, hayvan, balık ve bunların mahsullerinin istihsali, avlanması, avcıları ve yetiştiricileri tarafından muhafazası, taşınması, satılması veya bu mahsullerden sair bir şekilde faydalanılmasıdır.
Zirai Kazanç Zirai faaliyetten doğan kazançtır.